فرانکنشتاین یا پرومتئوس جدید

اندوه عمیقی که این منظره ابتدا در من برانگیخت بی‌درنگ جای خود را به یأس و غضب سپرد. بر چمن به زانو افتادم و بر خاک بوسه زدم و با لبان لرزان بانگ برآوردم: «سوگند یاد می‌کنم به زمین مقدسی که زانو بر آن نهاده‌ام، به سایه‌هایی که گرداگردم پرسه می‌زنند، به اندوه ابدی و ژرفی که در دل دارم و نیز به تو ای شب به تو و به ارواحی که بر تو حاکمند؛ سوگند به این همه که عفریت سبب‌ساز این نکبت را چندان دنبال کنم تا سرانجام در ستیزی مرگبار یا او به هلاکت رسد و یا من به خاک هلاک درافتم. تنها به این انگیزه زندگانی خویش را پاس خواهم داشت. تنها به قصد خواستن و توختن این کین بزرگ و ارجمند چشم بر آفتاب خواهم گشود و بر رستنی‌های سبز زمین پای خواهم نهاد.» در تابستان غریب سال 1816، لرد بایرن به همراه پرسی شلی و همسر نوزده ساله‌اش مری و چند دوست دیگر در ویلایی گرد آمدند تا چند صباحی را به عیش و کامرانی بگذرانند. اما باران بی‌امان و سرمای نامنتظر تابستانی سبب شد حلقه‌ دوستان به جای گلگشت و تماشا در گرمای مطبوع، در خانه بمانند و گرد آتش بنشینند و سر به بحث‌های داغ علمی و ادبی گرم دارند. در یکی از همین شب‌ها بود که لرد بایرن پیشنهادی را با دوستانش در میان نهاد: «بیایید هر یک داستانی درباره اشباح بنویسیم.» و بدین‌سان فرانکنشتاین زاده شد، داستانی با شهرتی عالمگیر، قصه دانشمندی که هیولایی آفرید. در طول بیش از دویست سالی که از خلق این رمان می‌گذرد محققان و منتقدان ادبی از زوایای گوناگون به بررسی آن پرداخته‌اند و بازار تفسیرهای اسطوره‌ای و روان‌شناختی و فمینیستی و سیاسی و غیره همواره داغ بوده است. ترجمه حاضر کوشیده است نثر بسیار شاعرانه شلی را در زبان فارسی بازآفرینی کند.